Na een korte inleiding door voorzitter Frank Ploeg werd er, omdat er nogal wat nieuwe gezichten waren, een algemeen voorstelrondje voor en door de aanwezigen gehouden. Dat waren niet alleen GroenLinks leden maar ook van de PvdA en Gemeentebelangen. Hierna beklom de lijsttrekker, en zoals nu bekend is de wethouders-kandidaat, als eerste de kist.
Vervolgens kwamen de verschillende kandidaten aan het woord:
René Kriek - Energietransitie: kansen voor Westerwolde
Lamiek Groeneweg - De huis, tuin en keuken idealist
Nico Falke - Pleidooi voor verbod op gebruik op niet biologisch afbreekbare stoffen in de gemeente Westerwolde
Swanny v.d. Scheer - Vertrouwen is toch beter
Verslag "Zeepkist Battle" met kandidaten GroenLinks Westerwolde
15 februari 2022
Eize – Armoede en eenzaamheid
Eize vindt het heel erg belangrijk dat we naar de armoede en de eenzaamheid kijken in Westerwolde. Er is veel schaamte, vooral rond armoede, wat hier veel voorkomt, ook al zijn wij ons daar vaak niet van bewust. Zeker met corona zijn veel mensen alleen komen te staan. Tijdens een werkbezoek aan Wedde dat ‘t lukt, werkzaam in Wedde, Vriescheloo en Veelerveen kregen ze daarover uitleg: Een werkgroep gaat bij mensen langs waarvan ze signalen krijgen dat het niet goed gaat. Als ze merken dat je eenzaam bent nodigen ze je uit naar hun gezamenlijke diners en als je financiële problemen hebt helpen ze je om daar weer uit te komen. Het is allemaal laagdrempelig. Eize: “Ik zou heel graag willen dat we dit door de hele gemeente kunnen realiseren. We zijn een van de armste gebieden met de laagste inkomens van het land. Dat we er in elk geval voor zorgen dat we allemaal voldoende kunnen eten aan het eind van de dag, dat is echt mijn wens voor de toekomst. Ik denk niet dat iemand het daarover met mij oneens is.”
Enkele reacties:
In het Kieskompas stond een vraag: als er meer geld nodig is voor armoede mag dan de lokale belasting omhoog? In de antwoorden zie je heel duidelijk verschil tussen de partijen. Niemand is voor armoede maar ook niemand wil dat de gemeentelijke belastingen omhoog gaan. Opgemerkt wordt trouwens dat dat niet per definitie via de lokale belastingen moet.
Als je om hulp vraagt kom je bij de gemeente, die geeft 36 manieren om uit die armoede te komen. Dat lukt niet. De consulent zou het probleem op moeten nemen en kijken wat voor stappen voor die persoon gelden, dat is veel overzichtelijker. Het zou goed zijn om ruimte te hebben bij schuldhulpverlening. Andere partijen willen eigenlijk strenger worden terwijl wij vinden dat je er soepel mee om moet gaan. Er zijn gemeentes die vrijstelling voor giften geven tot een bepaald bedrag maar hier nog niet. Wat subsidies voor bijvoorbeeld isolaties betreft heb je altijd twee regelingen tegelijkertijd en uitvoering moet geschieden door (dure) bedrijven en je krijgt geen volledige subsidie. Ook moet je het bedrijf eerst betalen, pas later krijg je het van de gemeente terug. Het zou mooi zijn als mensen de klussen zelf kunnen doen (goedkoper). Opgemerkt wordt hierbij dat je het in beginsel zelf mag doen als je inschrijft bij KvK en de bonnetjes bewaard. Je zou (ervarings)deskundigen bij armoedebeleid moeten betrekken.
René - Energietransitie: kansen voor Westerwolde
“Ik zie kansen”. René geeft een overzicht wat ze hopen/verwachten wat de zonneparken de komende jaren gaan opleveren aan maatschappelijk rendement. Harpel I was nieuw voor ons en als eerste enorm groot met weinig rendement voor de gemeenschap. We hadden beter kunnen beginnen met een kleinere om te wennen en betere betere afspraken te kunnen maken. De bedoeling is dat via energiecorporaties 50% in lokaal eigenaarschap komt of op een andere manier gecompenseerd wordt (wat tot nu toe niet gelukt is). De exploitant van het zonnepark stort dan een bedrag gekoppeld aan het vermogen dat het zonnepark oplevert in twee verschillende fondsen. Een Gebiedsfonds voor de directe omgeving (3-6 km rondom het park voor draagvlak) – de rest in een Duurzaamheidsfonds voor de hele gemeente. Over de structuur wordt nog vergaderd. Het is serieus geld met onder de streep bijna 20 miljoen voor de komende 15 jaar. Je kan er een hoop armoedeproblemen, energiearmoede mee bestrijden. Mensen moeten iets doen om hun vaak oude en/of vrijstaande woningen energiezuiniger te maken met bijvoorbeeld warmtepompen of isolatie. Dat geld gaan we daarvoor inzetten en op langere termijn de (energie)armoede aanpakken.
Enkele reacties:
Wat zonne-energie betreft: Omdat Harpel op het net aangesloten is kan je niet alles meer terugleveren. Dat is wel een probleem, zonneboilers of pompen kosten extra stroom net als waterstof. Het geld in die twee fondsen moet zo goed mogelijk ingezet worden bij mensen die dat echt nodig hebt zodat de energierekening omlaag gaat. Net zoals in Veendam is hier ook een zonnevisie opgesteld. Aanvragen voor subsidie mogen alleen collectief, niet in je eentje. Dat moet je dus organiseren. Er moeten nieuwe groepen ontstaan anders wordt alles weggekaapt door projecten; zorg dat het terecht komt bij de warmtetransitie. Je kunt als GL nog goed invloed uitoefenen door je te laten horen en de wethouder een “duwtje” te geven. GroenLinks stond aan de wieg van Stuw maar het moet veel breder dan een GL-ding zijn. Er wordt gevraagd of de grond gecompenseerd wordt. Als voorbeeld wordt de voormalige Lelyteelt op dat veld genoemd; dan is dit minder erg gezien de gifdruk. We eisen steeds meer compensatie voor biodiversiteit; een houtsingel, struikgewas en voergebied voor akkervogels, beter dan al die blauwe bessen. Het is een mooi duurzaamheidsfonds maar het is nog niet duidelijk wanneer het opgesoupeerd moet zijn. Is het dan weer voor de hele gemeente om de transitievisie warmte uit te voeren? Dat is het hoofddoel maar wordt nog geëvalueerd.
Lamiek – De huis, tuin en keuken idealist
Ze heeft hier ook haar blog op de website van GroenLinks Westerwold over gemaakt: Hoe je de ellende in de wereld kan omzetten in positieve energie en actie. Je hoeft niet alles helemaal goed, perfect te doen, maar je kunt met kleine stapjes naar een betere wereld. Geïnspireerd door de jeugdjournaalmethode: die brengt wel de rampen, maar focust op de reddingswerkers en een overheid die de schade herstelt. Ze laten zien dat slachtoffers geholpen worden. Als volwassene zouden we ook op die manier naar het nieuws kunnen kijken. Je ziet nu de gevolgen klimaatveranderingen, maar er zijn nog nooit zoveel mensen geweest die demonstreerden rondom de klimaattop. Bij een demonstratie zie je dat je niet alleen bent maar dat er duizenden andere mensen zijn die dezelfde idealen hebben en zich zorgen maken en willen dat de wereldleiders actie gaan ondernemen. Als tiener dacht ik: In de politiek gebeurt het. Dáár hebben de groene en sociale politici de macht om zwakkeren in de samenleving te beschermen. Gaandeweg heb ik ontdekt hoe goed en fijn het is zelf kleine stappen te zetten; minder verpakkingen kopen zodat de afvalberg kleiner wordt, geen vlees meer eten. Iedere keer als iets lukt geeft dat positieve energie om minder somber naar de wereld te kijken. Hoe belangrijk groen stemmen ook is, om zelf in je eigen omgeving positieve stappen zetten, is ook heel goed. Zetten jullie ook stappen waar je energie van krijgt?
Enkele reacties:
Jan Kah meldt dat er elke week een bijeenkomst is in de bibliotheek in Ter Apel voor migranten. Hij is daar, samen met 6 anderen, vrijwilliger. Maar ze zoeken nog meer mensen, bijvoorbeeld als taalmaatje, wandelen in de natuur. Afgesproken wordt er een verhaaltje hierover op de website en onze andere sociale media te zetten. René is een tijdje met groep mensen met name rondom school en langs de weg afval gaan rapen en heeft dat of voor de deur van het gemeentehuis gelegd, of aangeboden aan de wethouder. In het bos lopen ook wel mensen met grijpertje om de rommel op te ruimen. Is in georganiseerd verband ook leuk om te doen als actie.
Er zijn n.a.v. de vraag op het blog van Lamiek tips binnengekomen voor melkvervanger: haver- of soja-producten gebruiken. Opgemerkt wordt dat soja veelal uit Zuid-Amerika gehaald wordt waarbij bossen gekapt worden, ook het vervoer is slecht voor het milieu. Lamiek: Veel wordt tegenwoordig ook duurzaam verbouwd en gehaald uit Canada en Frankrijk. Grootste impact van soja-verbouw zit in dierlijke consumptie omdat driekwart wordt gebruikt voor veevoer. Eigenlijk “dubbel zonde”. Via rechtstreekse consumptie krijg je meer voedingstoffen binnen dan via een dier. Iemand merkt op: de koe wordt ook gebruikt voor vlees, niet alleen melk. De mest wordt gebruikt om planten te laten groeien. Ze stelt: Het is dus eigenlijk meer kringloop in de cyclus van de koe dan wanneer je soja uit de rest van de wereld haalt.
Het vervoer van goederen van ver weg blijft de gemoederen bezighouden. Wat is het duurzaamst. We moeten elkaar niet de maat nemen: niet claimen dat je dingen perfect moet doen. De uitdaging is elke keer een stap te nemen.
PAUZE, met een drankje en een babbeltje
Nico - Pleidooi voor verbod op gebruik op niet biologisch afbreekbare stoffen in de gemeente Westerwolde
Aanleiding is de berichtgeving van het Wereld Natuur Fonds over de hoeveelheid gedumpt plastic in de oceanen. In 2019 was dat 11 miljoen ton, in 2050 waarschijnlijk het vijfvoudige daarvan. Voor deze door ons gemaakte stoffen is geen enkel systeem om die weer terug te brengen in de normale biologische cyclus: opname, groei, eten en gegeten worden, afsterven en vervolgens weer als grondstof terugkeren. De lijst stoffen die de afgelopen 20 jaar geproduceerd is, is enorm: Polyester, pefas, enz. We verbranden het, waarbij alle giftige restproducten in de lucht komen. We stoppen het in de grond, in de oceaan, op dit moment 11 zwembaden vol per uur, 1 volle vrachtwagen per minuut. Ze breken niet af, worden kleiner en kleiner, komen in onze eigen cyclus, in ons lichaam terecht. We eten vele grammen microplastics, waar we ons niet van bewust zijn. Er is inmiddels DDT gevonden in diersoorten die in het poolgebied zitten, het komt overal voor en we komen er nooit meer van af. Iedereen hier doet wel zijn best maar is niet in staat het helemaal te vermijden. Maar als we wachten tot er wet- en regelgeving komt, mondiaal, Europees of Nederlands, zijn we allang in 2050 en dan wordt er 5x zoveel in het water, onze meest waardevolle stof, gedumpt. Ieder organisme op deze planeet heeft water nodig en is er van gemaakt. Je zou zeggen dat we daar wat zuinig mee om zouden gaan. Daarom dit pleidooi als eerste stap: we gaan het gebruik van niet biologisch afbreekbare stoffen verbieden.
Enkele reacties:
Je wilt iets verbieden maar dan moet je een alternatief hebben. De industrie moet met een alternatief komen. Er zijn alternatieven en die zijn niet eens duurder. Te koop op de websites, natuurwinkels: shampoo bars en tandpasta pastilles, zit geen plastic in, heeft ook geen plastic verpakking. Het verbod hoeft niet per se alleen voor de inwoners te zijn, ook voor de supermarkten. Overal, alles, onmiddellijk mee stoppen. Als we niet een stap zetten en we laten het aan de verpakkingsindustrie en -lobby over dan is in 2050 de weerstand en de consequentie nog veel groter. Er wordt een APV voorgesteld. Dat blijkt niet te kunnen, dan ga je op het gebied zitten van de rijksoverheid en dat kan niet als lagere overheid. Heb je het nog niet eens over de handhaving. Er zitten veel stappen tussen helemaal niets doen en totaal verbieden. Wat zou je wel kunnen doen. We kunnen bijvoorbeeld de gemeente beïnvloeden, de afdeling inkoop. Dan heb je ook een mooie voorbeeldfunctie. Iemand merkt op dat ze niet wil dat een overheid bepaalt welke tandpasta je mag gebruiken. Dat moet ook niet, de overheid moet de industrie het gebruik van die stoffen verbieden. De industrie heeft wel al stappen gezet om het gebruik te verminderen. Wat betreft al de rotzooi die overal ligt: je moet het niet van bovenaf opleggen maar de mensen opvoeden. Maar dan moeten ze de mogelijkheid wel hebben. Bierflesjes kun je wel inleveren, waarom de rest niet? Op elke verpakking zou statiegeld moeten zitten. Gemeente begin met jezelf, kijk naar je eigen gebouwen, en kijk naar het groenbeheer. Verbeter de wereld begin bij je zelf. Als er een plekje zit op een product wordt het niet meer verkocht. Koop zoveel mogelijk zonder plastic. Het blijft een lastige afweging: biologische flessen melk bij de Aldi terwijl je niet weet waar de koe gestaan heeft of bij de boer, waarvan je het wel weet, niet biologisch en wel in plastic verpakt. Hopelijk leidt dit verhaal tot bewustwording.
Swanny - Vertrouwen is toch beter
Begonnen wordt met een aantal voorbeelden: 1. Bastoy, een gevangeniseiland in Noorwegen, zonder hekken, met zware delinquenten die in blokhutten wonen, vrij rondlopen en waar de bewakers geen wapens dragen. Het systeem is gebaseerd op een Indiaanse filosofie: als je mensen behandelt als een beest wordt hij een beest, als je een mens behandelt als een crimineel, wordt hij een crimineel en als je een mens behandelt als een mens, blijft het een mens. 2. A.P.A.C., een kleinschalige gevangenis in Brazilië: de gevangenen hebben zelf de sleutels. Iedere zondag moet familie of het netwerk er omheen komen, en er moeten huisdieren aanwezig zijn. Er moet gewerkt worden en de mensen komen er met een diploma beter uit dan ze er ingegaan zijn. Het recidivecijfer is enorm laag. 3. Vipanassa, een gevangenis in Amerika, gebaseerd op een grote gevangenis in India waar de stelling is: Iedereen die er in komt moet er beter uitkomen. Ze hanteren een verplicht meditatieprogramma met zeven vragen aan zichzelf die gaan over “wat was mijn aandeel dat ik hier terecht ben gekomen.” De recidivecijfers van deze gevangenis zijn twee procent. Wij zijn ver verwijderd van deze vormen van vertrouwen. De overheid is het vertrouwen in de burgers kwijt en wij in overheid. Er zijn veel voorbeelden zoals de toeslagenaffaire. Andersom het populisme, heel veel burgers die niets meer hebben met politiek en stemmen op protestbewegingen. Er is geen verbinding en geen vertrouwen. We kunnen er veel leren van de voorgaande voorbeelden. Er is verbinding, meer participatie en bijdrage aan de maatschappij, geweld en escalatie wordt minder, in alle gevallen. Dat is belangrijk. Dit is een pleidooi voor vertrouwen, van overheid in burgers en andersom.
Kijktips:
Bastoy een gevangenis zonder tralies: Klik hier!
Doing time Doing Vipanassa: Klik hier!
Enkele reacties:
Je moet in plaats van bij de overheid eigenlijk beginnen bij het onderwijs, een goede start geven. Bij bijna alle scholen is er geen vertrouwen in de leerlingen, waardoor de leerlingen ook geen vertrouwen hebben in de school. Straf en regeltjes zijn inherent aan het onderwijs. Dat zou eigenlijk niet zo moeten. Heel veel regels zijn angst, onder controle houden. Een ervaring wordt gedeeld over de houding van de gemeente Westerwolde: vol vertrouwen in plaats van argwanend. Een verademing en een wereld van verschil met andere gemeentes. Bij het begin van de gemeente Westerwolde was het streven de houding te veranderen van “nee, mits”, in “ja, tenzij”. Het blijkt theoretisch gebleven. Er moet veel meer geluisterd worden. Begin bij jezelf, geef vertrouwen en breng dat in praktijk. Gemist wordt “respect” naar de overheid en andersom en dat is heel schadelijk.
Frank Broersma, advocaat, doet veel strafzaken en merkt op dat de afgelopen vijf jaren steeds harder gestraft wordt en te weinig aan rehabilitatie en scholing gedaan wordt wat eigenlijk in strijd met de gevangenisbeginselen is. Er is een cultuuromslag geweest waarbij harder gestraft moet worden, nul tolerantie. Dat moet weer weg, wat moeilijk is. Op de opmerking dat wij de overheid zijn via ons stemgedrag wordt tegengeworpen: Overheid is een mechaniek dat we niet helemaal zelf zijn. Het gaat erom wie bepaalt wat er gebeurt en wat de media daarover zeggen. Ontregelen werd genoemd: minder regels kan ook chaos veroorzaken waar angst voor is. Het is wel een manier om nieuwe wegen te vinden. We kunnen niet helemaal zonder kaders, maar welke. We zouden moeten accepteren dat een kleine groep mensen soms misbruik maakt van dingen.
Er wordt nog een tijd doorgepraat over onder anderen vertrouwen en misbruik van vertrouwen, straffen en hoe we er mee om moeten gaan. De onderwerpen spraken de aanwezigen duidelijk aan. Ook de aanwezigheid van mensen van andere partijen maakten de discussies levendig. Al met al was het een zeer geslaagde avond. De foto's zijn zoals gebruikelijk gemaakt door Hans Kempkes, onze hartelijke dank daarvoor!
De volgende “Zeepkist Battle” was gepland vlak voor de verkiezingen, maar die wordt waarschijnlijk uitgesteld. Informatie daarover volgt!